小滿是二十四節(jié)氣之一,夏季的第二個(gè)節(jié)氣。小滿,其含義是夏熟作物的籽粒開始灌漿飽滿,但還未成熟,只是小滿,還未大滿。
小滿節(jié)氣的氣候特點(diǎn)是降水頻繁,往往會(huì)出現(xiàn)持續(xù)大范圍的強(qiáng)降水,小滿節(jié)氣后南方雨水漸盛。正如民諺云“小滿,江河漸滿”,小滿反映雨水豐盈。
GRAIN FULL
小滿傳統(tǒng)習(xí)俗
祭車神
祭車神是一些農(nóng)村地區(qū)古老的小滿習(xí)俗。舊時(shí)水車車水排灌為農(nóng)村大事,水車照例于小滿時(shí)節(jié)啟動(dòng),農(nóng)家在車水前于車基上放好魚肉、香燭等祭拜。祭品中有白水一杯,祭時(shí)潑入田中,有祝水源涌旺之意。
祈蠶節(jié)
相傳小滿為蠶神誕辰,因此江浙一帶在小滿節(jié)氣期間有一個(gè)祈蠶節(jié)。中國農(nóng)耕文化以“男耕女織”為典型,女織的原料北方以棉花為主,南方以蠶理為主,蠶絲需靠養(yǎng)蠶結(jié)繭抽絲而得,所以中國南方農(nóng)村養(yǎng)蠶極為興盛,尤其是江浙一帶。
食苦菜
春風(fēng)吹,苦菜長,荒灘野地是糧倉??嗖耸侵袊俗钤缡秤玫囊安酥?,《本草綱目》記載:(苦苦菜)久服,安心益氣,輕身、耐老。醫(yī)學(xué)上多用苦苦菜來治療熱癥,古人還用它醒酒。
搶水
“搶水”是舊時(shí)民間的農(nóng)事習(xí)俗,流傳于浙江海寧一帶。舉行這種儀式時(shí),多由年長執(zhí)事者召集各戶,在確定好的日期的黎明時(shí)分燃起火把,在水車基上吃麥糕、麥餅、麥團(tuán)。
待執(zhí)事者以鼓鑼為號,群人以擊器相和,踏上小河漢上事先裝好的水車,數(shù)十輛一齊踏動(dòng),把河水引灌人田,至河水干方止。
GRAIN FULL
小滿古詩四首
詠廿四氣詩·小滿四月中
唐.元稹
小滿氣全時(shí),如何靡草衰。
田家私黍稷,方伯問蠶絲。
杏麥修鐮釤,錋欔豎棘籬。
向來看苦菜,獨(dú)秀也何為?
五絕·小滿
宋·歐陽修
夜鶯啼綠柳,皓月醒長空。
最愛壟頭麥,迎風(fēng)笑落紅。
小滿
元.元淮
子規(guī)聲里雨如煙,潤逼紅綃透客氈。
映水黃梅多半老,鄰家蠶熟麥秋天。
吳門竹枝詞其四·小滿
清.王泰偕
調(diào)劑陰晴作好年,麥寒豆暖兩周旋。
枇杷黃后楊梅紫,正是農(nóng)家小滿天。
滿招損,謙受益,人生得小滿,方為圓滿。古人寫進(jìn)詩詞里的智慧,值得我們細(xì)細(xì)品讀。
小滿時(shí)節(jié),麥穗將滿未滿,人生將成待成,便是最好的狀態(tài)。天道忌滿,人道忌全?;ú豢砷_全,否則盛即是??;月不可全滿,否則圓就是缺。大自然有其運(yùn)行規(guī)律,凡事越求全面,往往越容易失去。給自己留有余地,就是在惜福。所有的遺憾,都是另一種成全 。
來源:
初審:
審核:
終審:
校 辦
李 坦
楊 勇
易 煒
宜昌市夷陵中學(xué)
掃碼關(guān)注我們